Thủ tướng và các đại biểu đi bộ đồng hành tại phố đi bộ khu vực Bờ hồ Hoàn Kiếm để cổ vũ, hưởng ứng phong trào chống rác thải nhựa. - Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Sáng 9/6, tại khu vực Hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự lễ ra quân toàn quốc phong trào chống rác thải nhựa.

Tham dự lễ ra quân có Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trần Thanh Mẫn, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, lãnh đạo các Bộ, ban ngành, địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội, các tập đoàn, doanh nghiệp bán lẻ... và đông đảo người dân.

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng nhấn mạnh, rác thải nhựa đang là vấn đề nhức nhối mang tính toàn cầu. Mỗi năm lượng rác thải nhựa do con người thải ra đủ để phủ kín 4 lần diện tích bề mặt Trái đất, trong đó 13 triệu tấn rác nhựa đổ ra, trôi nổi trên các đại dương. Rác thải nhựa đang hằng ngày, hằng giờ tác động tiêu cực đến hệ sinh thái, môi trường sống, sức khỏe con người và sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia.

Cùng chung nỗ lực của các nước trên thế giới, Việt Nam đã tích cực đề xuất các sáng kiến và tham gia các cơ chế hợp tác toàn cầu, khu vực để giải quyết vấn đề rác thải nhựa, đặc biệt trong bối cảnh tác động, ảnh hưởng của rác thải nhựa ngày càng gia tăng, cùng với quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. 

Thủ tướng bày tỏ vui mừng khi một số địa phương, doanh nghiệp, cộng đồng đã có những mô hình, sáng kiến, hành động thiết thực để giải quyết vấn đề rác thải nhựa, giảm thiểu, phân loại, tái sử dụng, tái chế chất thải. Cho biết vừa đi xem các gian triển lãm các sản phẩm thay thế đồ nhựa, trong đó có rất nhiều sáng kiến hay, sản phẩm tốt, chất lượng, Thủ tướng mong điều này sẽ được nhân rộng trên phạm vi cả nước, ở mọi cơ sở sản xuất và tiêu thụ sản phẩm hàng hóa. 

Thủ tướng hoan nghênh việc thành lập Liên minh các doanh nghiệp Chống rác thải nhựa và đánh giá cao những nỗ lực, sáng kiến của một số địa phương, một số đơn vị, các tổ chức xã hội, đoàn thể, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân trong xử lý vấn đề rác thải nhựa, đặc biệt là công tác thông tin tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân và giáo dục, đào tạo về bảo vệ môi trường cho các cháu học sinh, sinh viên, các thế hệ tương lai của đất nước ta.

Theo Thủ tướng, vẫn còn nhiều hạn chế, tồn tại về rác thải nhựa, từ nhận thức của một bộ phận doanh nghiệp, người dân đến thói quen phổ biến trong sinh hoạt, sử dụng túi nylon. Vì vậy, ngay từ bây giờ, chúng ta cần có những hành động thiết thực, cụ thể để kiểm soát, ngăn chặn phát sinh rác thải nhựa, để người dân Việt Nam hiện tại, các thế hệ tương lai, con cháu chúng ta được sống trong môi trường trong lành, an toàn và bền vững.

Thủ tướng phát biểu tại buổi lễ. - Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Thủ tướng nêu rõ, chúng ta cần có quyết tâm chính trị cao, thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp phòng chống, xử lý, giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa, thực hiện phương châm: nhà nhà hạn chế rác thải nhựa, người người phòng chống ô nhiễm rác thải nhựa, xã hội tiến đến nói không với rác thải nhựa. Phấn đấu đến năm 2021 các cửa hàng, các chợ, các siêu thị ở các đô thị không sử dụng đồ nhựa dùng một lần, đến năm 2025, cả nước không sử dụng đồ nhựa dùng một lần.

Với tinh thần đó, Thủ tướng đề nghị lãnh đạo các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên quan tâm hơn nữa, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện các hoạt động chống rác thải nhựa. Từng cơ quan, đơn vị có chương trình, kế hoạch thực hiện ngay các hoạt động cụ thể chống rác thải nhựa như hạn chế, tiến đến không dùng sản phẩm nhựa sử dụng một lần trong cơ quan, đơn vị; hạn chế sử dụng kinh phí Nhà nước mua sắm các sản phẩm nhựa sử dụng một lần...

Từng cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, nhất là người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị phải đi đầu, gương mẫu trong việc nói không với sản phẩm nhựa, túi nylon sử dụng một lần.

Các cấp, các ngành đẩy mạnh hơn nữa công tác thông tin truyền thông; thường xuyên phát động các phong trào, các hành động phòng chống rác thải nhựa thiết thực, hiệu quả; xây dựng các tiêu chí bình chọn và công bố vinh danh, nhân rộng các mô hình tốt, cách làm hay, các sáng kiến hiệu quả.

Các cơ quan thông tấn báo chí cần chủ  động, tích cực hơn nữa việc thông tin tuyên truyền về hạn chế sử dụng túi nylon, sản phẩm nhựa dùng một lần; đồng thời, phát hiện gương điển hình, mô hình, cách làm hiệu quả tạo sức lan tỏa, thắp sáng nỗ lực của toàn xã hội, để các phong trào như Chủ nhật xanh tại Huế, không rác thải nhựa tại Hội An - Cù Lao Chàm, sử dụng sản phẩm tự nhiên để gói, bọc thực phẩm của Saigon Coop và một số siêu thị ở Việt Nam ... ngày càng được nhân rộng. Tất cả các địa phương ven biển cần có chương trình hành động cụ thể làm sạch bờ biển.

Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng các bộ, ngành liên quan tiếp tục rà soát hoàn thiện các quy định, các chính sách để hạn chế việc sử dụng các sản phẩm nhựa sử dụng một lần; khuyến khích, hỗ trợ phát triển, sử dụng các sản phẩm thay thế thân thiện với môi trường, phân loại rác tại nguồn; thu hút đầu tư, ứng dụng phát triển công nghệ tiên tiến tái sử dụng, tái chế rác thải, rác thải nhựa. Khẩn trương đưa các cơ sở tái chế nhựa phân tán nhỏ lẻ vào các khu công nghiệp tập trung để quản lý. Hạn chế và tiến tới chấm dứt việc nhập khẩu, sản xuất các loại túi nylon khó phân hủy. Kiên quyết trả lại các lô hàng phế liệu nhựa không cấp giấy phép chính thức.

Tăng cường đầu tư, nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới, hiện đại trong xử lý, tái chế chất thải nhựa và phát triển các sản phẩm, vật liệu thay thế, thúc đẩy nhanh nền kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam. Các viện, các trường, các nhà khoa học, các doanh nghiệp đẩy mạnh nghiên cứu, đổi mới, ứng dụng, phát triển và chuyển giao công nghệ về vật liệu thân thiện với môi trường thay thế các sản phẩm nhựa sử dụng một lần.

Đẩy mạnh hợp tác quốc tế với các quốc gia trên thế giới, các tổ chức quốc tế chung tay hành động chống rác thải nhựa, nhất là rác thải nhựa đại dương vì sự phát triển thịnh vượng chung của nhân loại và các quốc gia trên thế giới.

Thủ tướng nêu rõ: Chính phủ kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp cần nâng cao trách nhiệm xã hội, cùng chung tay chống rác thải nhựa, tích cực tham gia phân loại, thu hồi, tái chế, tái sử dụng túi nylon, sản phẩm nhựa sử dụng một lần; các cửa hàng, siêu thị, nhà hàng, khu du lịch, dịch vụ, khách sạn... không sử dụng túi nylon, sản phẩm nhựa dùng một lần; khuyến khích người mua sắm tự mang bao bì, túi đựng sử dụng nhiều lần, sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường.

Từng cộng đồng, mỗi gia đình và từng người dân ngay từ bây giờ hãy thực hiện khẩu hiệu “nói không với rác thải nhựa” ngay từ những hành động nhỏ nhất, góp phần bảo vệ môi trường sống cho chúng ta và các thế hệ mai sau.

Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tiếp tục phát huy vai trò xung kích, chủ động, sáng tạo, tích cực triển khai các phong trào, hoạt động sâu rộng trong thế hệ trẻ, hướng đến nói không với rác thải nhựa. Cùng  gia đình, cộng đồng và toàn xã hội thực hiện hiệu quả các chủ trương, cơ chế chính sách chống rác thải nhựa.

Chính phủ đề nghị Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị-xã hội, các đoàn thể nhân dân cùng chung tay, đồng hành với các cấp các ngành trong việc đẩy mạnh tuyên truyền, vận động và giám sát thực hiện, góp phần đưa các chủ trương, cơ chế chính sách về chống rác thải nhựa đi vào thực tiễn cuộc sống.

Trong khuôn khổ sự kiện, Thủ tướng đã trao chứng nhận cho Liên minh chống rác thải nhựa với sự tham gia, cam kết của các đơn vị, tổ chức ngành hàng tiêu dùng, ngành hàng bán lẻ.

Sau đó, Thủ tướng Chính phủ và các đại biểu đi bộ đồng hành tại phố đi bộ khu vực Bờ hồ Hoàn Kiếm để cổ vũ, hưởng ứng phong trào chống rác thải nhựa lan tỏa, phát triển mạnh mẽ hơn trên phạm vi cả nước.