Chiến lược phát triển đường sắt Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2050
Thủ tướng Chính phủ mới ban hành Quyết định số 214/QĐ-TTg phê duyệt điều chỉnh chiến lược phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2050.Theo đó, mục tiêu phát triển vận tải đường sắt Việt Nam sẽ qua 3 giai đoạn:
Từ nay đến năm 2020, sẽ nâng cấp các tuyến đường sắt hiện có, trong đó ưu tiên hiện đại hóa tuyến đường sắt Bắc – Nam để đạt tốc độ chạy tàu bình quân 80 – 90km/h đối với tàu khách và 50 – 60km/h đối với tàu hàng. Nâng cao chất lượng vận tải các tuyến đường sắt Yên Viên – Lào Cai, Gia Lâm – Hải Phòng, Hà Nội – Thái Nguyên, Hà Nội – Lạng Sơn. Tập trung đầu tư nâng cấp các nhà ga đường sắt trọng điểm, các nhà ga có lượng khách lớn. Đồng thời, nghiên cứu phương án xây dựng mới tuyến đường sắt tốc độ cao (đường đôi), điện khí hóa trên trục Bắc – Nam. Trong đó chuẩn bi ưu tiên xây dựng trước những tuyến có nhu cầu vận tải lớn. Đặc biệt là khu vực kết nối với Hà Nội và TP.HCM như các đoạn: Hà Nội – Vinh, TP.HCM – Nha Trang. Đưa vào khai thác toàn tuyến đường sắt Yên Viên – Phả Lại – Hạ Long – Cái Lân.
Trong gia đoạn này, vận tải đường sắt phấn đấu đáp ứng khoảng 1%-2% thị phần vận tải hành khách, 1%-3% thị phần hàng hóa; đáp ứng được khoảng 4-5% thị phần vận tải hành khách đô thị tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.
Giai đoạn 2020 đến 2030, triển khai xây dựng mới tuyến đường sắt tốc độ cao (trước mắt khai thác tốc độ chạy tàu từ 160km/h đến 200km/h), đường đôi khổ 1.435mm, hạ tầng tuyến có thể đáp ứng khai thác tốc độ cao tốc 350km/h trong tương lai. Nghiên cứu xây dựng các tuyến đường sắt có nhu cầu vận tải lớn, các tuyến Hà Nội – Lào Cai, Hà Nội – Hải Phòng, Hà Nội – Đồng Đăng, Biên Hòa – Vũng Tàu, Sài Gòn – Cần Thơ, Hải Phòng – Lạch Huyện, các tuyến nối với các cảng biển lớn, khu công nghiệp, du lịch, đường sắt nói các tỉnh Tây Nguyên với cảng biển, đường sắt Vũng Áng – Cha Lo (Mụ Giạ) để kết nối với đường sắt của Lào tại Thà Khẹt, đường sắt Dĩ An – Lộc Ninh kết nối với đường sắt xuyên Á.
Đến năm 2050, đường sắt đáp ứng tối thiểu 5 – 8% thị phần vận tải hành khách và 5 – 6% thị phần vận tải hàng hóa, trên 30% thị phần vận tải hành khách đô thị tại Hà Nội và TP.HCM. Phấn đấu hoàn thành toàn tuyến đường sắt đôi t���c độ cao. Sau năm 2050, ngành đường sắt sẽ khai thác tốc độ cao tốc 350km/h, hoàn thành đường sắt Tây Nguyên, đường sắt xuyên Á, đường sắt kết nối các khu công nghiệp, cảng biển lớn.
Với mục tiêu chiến lược phát triển giao thông đường sắt cụ thể trên, thì sau năm 2030 hành khách đi tàu từ Hà Nội đến TP.HCM chỉ mất hơn 8 giờ đồng hồ và sau năm 2050 chỉ mất khoảng 5 giờ đồng hồ./.